تاثیر عزت و ذلت در رشد انسان
امیرالمؤمنین على علیه السلام:
« یُقَصِّرُ إِذَا عَمِلَ، وَیُبَالِغُ إِذَا سَأَلَ» (نهج البلاغه حکمت 150)
« (از کسانى مباش که) به هنگام عمل کوتاهى مى کند و به هنگام درخواست و سؤال اصرار مى ورزد. »

توضیح قطره‌ای:
امام علیه‌السلام در این سخن حیکمانه، به انسان¬های سست و تنبل اشاره دارد که مرد میدان عمل نیستند و همیشه دستشان به سوى دیگران دراز است؛ گویى از زندگانى مستقل بیزارند و به زندگى وابسته دلخوش، در حالى که آموزه های اسلام به ما مى گوید: تا مى توانید روى پاى خود بایست تا باعث عزت شما شود و تا توان دارى چیزى از دیگرى درخواست نکن که باعث ذلت و حقارت می گردد. البته این درخواست ها شامل سوالی که بر دانش و علم انسان بیفزاید نمی شود.
در حدیثی از امام باقر علیه¬السلام مى خوانیم:
«لَوْ یَعْلَمُ السَّائِلُ مَا فِی الْمَسْأَلَةِ مَا سَأَلَ أَحَدٌ أَحَداً وَلَوْ یَعْلَمُ الْمُعْطِی مَا فِی الْعَطِیَّةِ مَا رَدَّ أَحَدٌ أَحَداً» (کافی ج4 ص20 ح2)
«اگر درخواست کننده مى دانست در سؤال و درخواست چه (ذلت و حقارتى) وجود دارد هیچ کس از دیگرى تقاضایى نمى کرد و اگر کسى که دستِ دهنده دارد مى دانست در بخشش چه (افتخار و فضیلتى) وجود دارد احدى تقاضاى دیگرى را رد نمى کرد».
در حدیث دیگرى از امام صادق علیه¬السلام مى خوانیم که مى گوید: رسول خدا صلى¬الله علیه وآله فرمود: «إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَتَعَالَى أَحَبَّ شَیْئاً لِنَفْسِهِ وَأَبْغَضَهُ لِخَلْقِهِ أَبْغَضَ لِخَلْقِهِ الْمَسْأَلَةَ وَأَحَبَّ لِنَفْسِهِ أَنْ یُسْأَلَ»(کافی ج4 ص20 ح4)
«خداوند متعال چیزى را براى خود دوست مى دارد و براى بندگانش مبغوض مى شمارد؛ براى بندگان سؤال و درخواست (از یکدیگر) را مبغوض شمرده و براى خودش سؤال کردن بندگان را محبوب مى داند».