بخل سرچشمة تمام عیب ها
امیرالمؤمنین على علیه السلام:
« الْبُخْلُ جَامِعٌ لِمَسَاوِئِ الْعُیُوبِ-  وَ هُوَ زِمَامٌ یُقَادُ بِهِ إِلَى کُلِّ سُوءٍ »  (نهج البلاغه حکمت 378 )
« بخل، جامع تمام عیب هاست و وسیله ای است که انسان را به سوى هر بدى مى‏ کشاند»

توضیح قطره ای:
امام علیه السلام در این جملة حکمت آمیز بخل را به عنوان یک صفت رذیله که سرچشمة همه زشتی ¬های دیگر است معرفی کرده است.
انسان بخیل از یک سو از پزداخت حقوق شرعی امتناع کرده و سعی می کند تا آن جا که ممکن است از آن بکاهد. از سوی دیگر در مواردی که صلة رحمی ایجاب می کند به احرام کمک نماید، خودداری می کند و به این ترتیب جزء قاطعان رحم می شود. از سوی دیگر به سبب علاقة فوق العاده به اندوختن ثروت ممکن است آلودة احتکار، رباخواری، غِش در معامله و انواع کسب های حرام شود. و نیز برای پوشاندن چهرة واقعی خود به سراغ ریاکاری می رود  و برای این که در برابر درخواست کنندگان کمک جواب رد بدهد متوسل به انواع دروغ ها می شود و به این ترتیب بخل، سرچشمة گناهان فراوان و عیوب بسیار خواهد بود.
از طرف دیگر انسان بخیل در اعتقادات خود نیز مشکل دارد چرا که اگر سوء ظن به خدا نداشت انفاق می کرد و به وعده های الهی دل خوش بود.
امام علیه السلام می فرماید: «البُخلُ یُذِلُّ مُصاحِبَهُ، و یُعِزُّ مُجانِبَهُ» (غررالحکم ح6553) «بخل، صاحبش را ذلیل و بیگانة از او را عزیز می کند».
پیامبر گرامی اسلام (ص) می فرماید: «الْبَخیلُ بَعیدٌ مِنَ اللّهِ، بَعیدٌ مِنَ النّاسِ بَعیدٌ مِنَ الْجَنَّةِ، قَریبٌ مِنَ النّارِ» (مستدرک الوسایل ج15 ص259ح14) « بخیل از خدا و مردم و بهشت دور است و به آتش دوزخ نزدیک».
نقطة مقابل بخل سخاوت است که صفت بارز اولیاء الله و مؤمنان راستین می باشد. آن ها آنقدر سخاوت به خرج می دادند که گاه عمدة زندگی خود را در اختیار دیگران می گذاشتند.

 asereshteh@