راز مرکب‌سوارانِ خواب‌آلود

امام علی‌علیه‌السلام:
«أَهْلُ الدُّنْیَا کَرَکْبٍ یُسَارُ بِهِمْ وَ هُمْ نِیَامٌ» (نهج‌البلاغه حکمت 64)
یعنی «اهل‌دنیا سوارانى در خواب مانده‏ اند که آنان را مى ‏رانند».

توضیح قطره‌ای:
امام(علیه‌السلام) در این کلام حکیمانه، تشبیه جالبى درباره غافلان اهل دنیا دارد مى‌فرماید: «اهل‌دنیا همچون کاروانیانى هستند که آنان را به‌سوى مقصدى مى‌برند و درحالی‌که آنها در خواب هستند!»
 مى‌دانیم که دنیا مسیر آخرت است و در این‌مسیر، منزلگاه‌هایى هست که در آنجا باید زاد و توشه براى آخرت برگرفت تا هنگامى که انسان به مقصد مى‌رسد دستش خالى نباشد؛ ولى دنیاپرستانى که در تمام عمر به دنیا مشغولند، همچون کسانى هستند که بر مرکبی سوار شده‌اند؛ لیکن در خوابند و ساربان آنها را به‌سوى مقصد دلخواه خودش مى‌برد! خب! معلوم است که انتهاى این مسیر، همان مرگ است و آنها زمانى که سیلى اجل در گوش‌شان نواخته بشود، تازه از این خواب غفلت بیدار مى‌شوند؛ لیکن چقدر دیر شده است! زیرا تهى‌دست به سوى آخرت مى‌روند.

اما راز این ماجرا چیست؟ 

امام همام می‌فرماید:
«النّاسُ نِیامٌ فَإذا ماتُوا انْتَبَهُوا»؛ یعنی مردم در خوابند هنگامى که بمیرند از خواب بیدار مى‌شوند. (خصائص‌الأئمة، ص112)
انسان‌ها سرمایه‌دارانى‌اند که وارد بازار دنیا مى‌شوند و ازآنجاکه مدت تجارت در بازارهاى جهانى محدود است و سرمایه آنها ساعات و شب‌ها و روزهاى عمر آنهاست؛ لذا هرگاه در این مدت در خواب باشند درحقیقت، از اصلِ «سرمایه»، ضرر می‌کنند نه «سودِ» آن!

 به گفته شاعر:
سرمایه ز کف رفت و تجارت ننمودیم          جز حسرت و اندوه متاعى نخریدیم