الف : اصول سیاست داخلی در اسلام (1)

 1. حفاظت از شریعت و دین (احیای شعائر اسلامی) 2

ب) اذان

از دیگر شعایر اسلامی اذان یعنی اعلان بسیج همگانی مسلمانان در شب و روز و فراخواندن انسان‌ها به عبادت و بندگی در مقابل خدای متعال است. لذا اذان را باید از مناره‌ها سر دهند، و با فریاد اذان و اعلام توحید، حیات اسلام را اعلام کنند. و حکومت اسلامی موظف است که اذان را از رسانه‌های گروهی (رادیو و تلویزیون) پخش کند تا مردم به عبادت و پرستش خدای سبحان فرا خوانده شوند و بر اثر فعالیت و کار از این اصل مهم خلقت غافل نشوند.

خدای سبحان در این مورد می‌فرماید:

«هر گاه اذان سر می‌دهید کفار (از بغض خود) آن را تمسخر می‌کنند (و شما نباید به آن اهمیت دهید)».1

از آن‌جا که کفار به تأثیر اذان در پویایی و فعال شدن جامعه اسلامی و بیداری انسان و دوری از او پی برده اند لذا خشمگین می‌شوند.

پ) نماز‌ها

نماز پرستش خالصانه خدای یکتاست. اهمیت نماز از شعایر دیگر بیشتر است. نماز پیوند روح با ذات حق است که در دو قسم نماز‌های واجب و مستحبی اقامه می‌شود.

ترویج نماز، به ویژه نماز جماعت، از وظایف فقهای اسلام و حکومت اسلامی است. و باید از هر گونه اعمالی که باعث فراموشی آن در جامعه می شود، جلوگیری کنند. و تلاش‌ خود را در برگزاری هر چه بهتر نماز‌های یومیه، جمعه، عیدین، آیات و میت به کار گیرند.

ت) حجّ

خداوند در قرآن در مواردی به صراحت مراسم حج را از شعایر اسلامی دانسته است. حجّ، هجرت به مرکز، مبدأ و اجتماع، از سکون به حرکت و از پستی به بلندای هستی و اوج گیری انسان از خاک به افلاک است.

از سیاست های داخلی دولت اسلامی است که با طرح ریزی برنامه‌های مناسب، مردم را با احکام و مناسک حجّ آشنا سازد.

ث) قبله

یکی دیگر از شعایر اسلامی «قبله» است. قبله شناسی اهمیت بسیار دارد و شناخت آن واجب است زیرا تمام نماز‌ها و ذبح حیوانات باید در جهت قبله باشد. و نیز به هنگام جان دادن فرد محتضر را باید رو به قبله خواباند و او را رو به قبله دفن نمود.

تمام نماز‌های واجب و مستحب در صورت امکان و عدم داشتن عذر واجب است رو به قبله اقامه شود. قبله مایه وحدت نژادها است. و وظیفه دولت اسلامی است که در ساختن مساجد و قبور و سرویس‌های بهداشتی عمومی دقت لازم را بنماید.

ج) اماکن مقدس   (زیارتگاه ها)

یکی دیگر از شعایر اسلامی وجود اماکن مقدس است که در طول تاریخ اسلام نقش سیاسی فوق العاده‌ای در سرنوشت مسلمانان داشته و دارند. این مکان‌ها محل آمال مؤمنان و ستم دیدگان و الهام بخش نهضت ضد سلطه و استبداد و زور و استعمار بوده‌اند. ستمگران از آن‌ها وحشت داشته و همیشه در صدد تخریب و نابودی این اماکن برآمده‌اند.

مهمترین زیارتگاه مسلمانان، کعبه خانه خداست. و پس از آن مشهد حضرت رسول و امامان معصوم و دیگر اولیای خدا دارای اهمیت است. و هم‌چنین امام زاده‌هایی که در گوشه و کنار مدفونند، و برای هر یک زیارت‌نامه و اعمال مستحبی خاصی از جانب ائمه اطهار اعلام شده است.

دولت اسلامی باید برنامه ریزی، سیاست‌گزاری و حفظ این اماکن و حفظ ارزش و گسترش آن را وظیفه خود دانسته و این امر خطیر را به انجام برساند. اینچنین است که انتخاب متولی برای این اماکن از وظایف حاکم دینی است.

خ) روزه ماه رمضان

روزه واجب ماه مبارک رمضان از دیگر شعایر اسلامی است که جایگاه بسیار مهمی در اعتقادات مردم دارد. مسلمانان در این ماه به عنوان مهمان خدا، از خوردن غذا و روابط جنسی در طول روز، خودداری می‌کنند. جامعه اسلامی در این ماه سرشار از معنویت است. دولت اسلامی باید جامعه را عاری از تظاهر به روزه‌خواری نموده و زمینه‌های این عمل معنوی مهم را در جامعه فراهم نماید.

روزه از مهمترین زمینه ها وشیوه‌های خود‌سازی است که خداوند در قرآن آن را عامل مهمی درحصول تقوا می‌داند.2

د) نشر و گسترش علوم

یکی از شعایر اسلامی، حمایت از علم و مراکز علمی است. در این میان علم فقه (حقوق اسلامی) و علوم مفید در زندگی بشر مانند: ریاضیات، طب و مقدمات و علوم ابزاری، جایگاه ویژه‌ای دارند.

اسلام از بدو ظهور خود مبنای توسعه و گسترش را جهل‌زدایی و ایمان همراه با آگاهی و شناخت دانسته است، لذا در تفکر سیاسی اسلام، علم و کسب آن از فرایض و اعمال واجب شمرده شده است آن‌جا که پیامبر گرامی اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله) می‌فرماید:

«طلب علم، فریضه و واجب دینی هر مسلمانی است.»3

دولت اسلامی باید نشر علوم و حمایت از آن را سرلوحه سیاست داخلی خود قرار دهد، به خصوص توسعه علوم مفید در اجتماع، مانند: اصول اعتقادات، علم فقه، پزشکی، ریاضیات و علوم مرتبط به صنایع، زراعت و فلاحت، و شایسته است برنامه عملی مناسبی در جهت حمایت از این شعار اسلامی داشته باشد و از مراکز علمی و پژوهشی، پشتیبانی کند. زیرا حفاظت از مراکز علمی و پژوهشی، حفاظت از شریعت و دین محسوب می‌شود.

 -----------------------------------------------------------

رونوشت:

1. مائده/58

2. بقره/183.