رابطه توانگری و شهوت
امیرالمؤمنین على علیه السلام:
« الْمَالُ مَادَّةُ الشَّهَوَاتِ » (نهج البلاغه حکمت 58 )
« ثروت، ریشه شهوتهاست»
توضیح قطره ای:
امام علیه السلام در این سخن حکمت آمیز به نکتة مهمی دربارة رابطة رابطة ثروت با شهوت اشاره کرده می فرماید: «مال و ثروت مادة اصلی همة شهوات است.»
منظور از شهوت در اینجا هر گونه علاقة مفرط نفسانی به و هوس آلود است. اعم از این که مربوط به شهوت جنسی باشد یا مقام و تشریفات و زرق و برق دنیا و یا انتقام جویی و امثال آن.
این نکته نیز روشن است که برای رسیدن به خواسته های نفسانی و هوا و هوس ها ثروت نقش اصلی را بازی می کند و هر مقدار ثروت افزایش یابد خطر افتادن در شهوات بیشتر است.
علاوة بر این ثروت مایة غرور است و غرور ریشة اصلی بسیاری اس گناهان، مال و ثروت هر چه بیشتر شود انسان را به خود مشغول تر می سازد و طبعاً از یاد خدا و اطاعت حق باز می دارد.
بدیهی است آنچه امام در این گفتار حکیمانه فرموده هشداری است به غالب مردم که در افزایش مال و ثروت نکوشند، زیرا خطرات زیادی را به دنبال دارد اما چنان نیست که هر ثروتمندی هواپرست و شهوت پرست باشد. این حکم کلی استثنائاتی دارد.
بر همین اساس در بسیاری از آیات قرآن از مال نکوهش شده (قصص/77) و در بعضی از آیات از آن مدح و ستایش به عمل آمده و به عنوان «خیر» (نیکی) (عادیات/8) از آن یاد شده است.
نکته: مال و ثروت ابزار مشترک است، مثل انرژی اتم که هم می توان از آن بمب ویرانگر ساخت و به وسیلة آن نیروی برق تولید کرد که دنیا را روشن نماید و یا به درمان برخی بیماری ها پرداخت.
asereshteh@